برآورد پارامترهای ژنتیکی و تعیین روندهای فنوتیپی و ژنتیکی صفات رشد در یک گله گوسفند زندی

به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی و ارزیابی روند فنوتیپی و ژنتیکی صفات تولیدی رشد در یک گله گوسفند نژاد زندی موجود در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد خجیر که طی 16 سال (از سال 1371 الی 1386) رکورد برداری شده بودند ، طرح حاضر به انجام رسید. صفات مورد مطالعه شامل وزن تولد (5711 رکورد) ، وزن شیرگیری(4619 رکورد)، وزن 6 ماهگی (2801 رکورد) ، وزن 9 ماهگی (2124 رکورد) و وزن 12 ماهگی (2113 رکورد) بودند. مولفه های واریانس صفات رشد در این تحقیق در دو مرحله ، در مرحله اول با استفاده از مدل 1 و در مرحله دوم با استفاده از بهترین مدل ها و با بهره گیری از روش حداکثر درستنمائی محدود شده (reml) و نرم افزار (dfreml) صورت گرفت. نتایج نشان داد بهترین مدلهای پیشنهادی برای برآورد اجزاء واریانس و پارامترهای ژنتیکی صفات مختلف رشد به ترتیب برای صفات وزن تولد و شیر گیری (مدل m3)، برای صفات وزن 6 ماهگی و 9 ماهگی (مدل m2 ) و برای صفت وزن 12 ماهگی (مدل m1) می باشد. بر اساس بهترین مدلهای پیشنهادی برای صفات فوق ، میزان واریانس ژنتیکی افزایشی مستقیم ، واریانس فنوتیپی و وراثت پذیری صفات مورد مطالعه به ترتیب 0/136 ، 0/38 و 0/357 ؛ 1/93 ، 12/39 و 0/155 ؛ 3/10 ، 17/74 و 0/174 ؛ 2/30 ، 15/07 و 0/156 و 3/52 ، 19/18 و 0/184 بدست آمد. همبستگی های فنوتیپی و ژنتیکی بین صفات مختلف رشد مثبت ارزیابی شد. مقادیر همبستگی ژنوتیپی و فنوتیپی بین صفات وزن تولد باوزنهای شیرگیری، 6 ، 9 و12 ماهگی به ترتیب : 0/79 و 0/89 ، 0/73 و 0/87 ، 0/58 و 0/83 0/56 و 0/79 و بین وزن های شیرگیری با وزنهای 6 ، 9 و 12 ماهگی به ترتیب : 0/85 و 0/8 ، 0/71 و 0/82 ، 0/68 و 0/82 برآورد شدند. میانگین های عملکرد فنوتیپی با یک روند صعودی ولی خفیف رو به بهبود بوده و از نظر ظاهری افزایش نشان می دهد. اما در خصوص میانگین های ارزش های اصلاحی نوسانات قابل توجه می باشد. میانگین عملکرد فنوتیپی سالانه صفات فوق الذکر به ترتیب 4/11 ، 20/62 ، 32/12 ، 31/24 و 33/34 کیلوگرم و میانگین ارزشهای اصلاحی سالانه به ترتیب 0/019 ، 0/634 ، 0/258 ، 0/222 و 0/107 کیلوگرم محاسبه شد روند فنوتیپی صفات فوق به ترتیب 0/027 ، 0/25 ، 0/189 ، 0/191 و 0/153 کیلوگرم در سال و روند ژنتیکی آنها به ترتیب 0/007 ، 0/25 ، 0/0007- ، 0/005 و 0/007 کیلوگرم در سال برآورد گردید.